Remains of a Medieval Italian Antiphonal

TEXTUAL TRANSCRIPTION

Methods for Text Identification

In order to identify the purpose of each chant, I utilized an array of web-based databases designed to make all the information contained in antiphonals searchable. In the procedure I developed for finding the complete original to fragmented chants, I began with the Cantus Planus website, based in Regensburg, Germany. By downloading the comprehensive text files of René-Jean Hespert's Corpus Antiphonalium Officii, I could search for random Latin words and place the incomplete chants within their full correct antiphon. Once I had the incipits to the antiphons or responsories, and the correct expansions of the abbreviations, then two other websites came into use: The University of Western Ontario's CANTUS: A Database for Ecclesiastical Chant and La Trobe University Library's Medieval Music Database. Between the two search engines, I was able to locate most chants within the corpus of medieval liturgical chants and accurately place them to a feastday, service, and specific purpose. By comparing how incipits were notated in the 131-column file notations of the siglums databased by CANTUS, to the signal rubrications of the leaves themselves, I was able to reconstruct how many texts worked in relation to surrounding, more ambiguous incipits. Then using the Temporale and Sanctorale tables with their matching "liturgical occasion codes" I was able to assign a chronology to the texts. These results have been presented in relation to the transcription to give a general framework of how these eighteen fragments once existed in relation to their original, massive codex.

Guide to Textual Transcription

In the left column is an expanded transcription of each leaf, numbered by the pencil numbers, which are written in the bottom right hand corner of the leaf and are of a much later date than the MS. In very few cases have the expansions of abbreviations not been included - only when the original word is still unknown. While the regularly occurring "Mag" has been expanded to Magnificat, the "in saecula saeculorum" has been retained as Scl'or'am for spatial efficiency. Most other rubrications, except for "amen" and "nocturn," have been left abbreviated. The following clarifies the rules employed for this transcription:

Expanded abbreviations: italics
Unexpanded abbreviations: apostrophe: scl'or'am
Ends of manuscript lines: slanted line: /
Rubrics: {Rubricated text}
Punctuation and Capitalization: Same as manuscript
Litterae Notabiliores: Bolded Initials
Illuminated Initials: Large Bolded Initials

In the right column is a reference for the function of the chants on each leaf. At least one main responsory or antiphon has been identified with its correct use in the Temporale or Sanctorale, and the entirety of the text has been provided, with square [brackets] indicating text not contained on the leaf. Psalm incipits and other phrases that were not crucial to identification of the day, or simply unknown, are not referred to in this column - only positively identifiable antiphons or responsories. In this way the leaf can be connected to its use in the liturgy, even though some chants have not been identified yet.

A28904 TEXTUAL TRANSCRIPTION REFERENCE
fol. 1r
erat apud deum et deus erat verbum. {R i.a.}
In principio / erat verbum et / verbum erat
a/pud deum et de/us erat verbum.

fol. 1v
hoc erat in principio a/pud deum {V} Sicut
enim habet pater vitam in / sem et ipso sic dedit
et filio / vitam habere in sem et ip/so. Hoc. {R}
In principio ve

NATIVITAS DOMINI (CHRISTMAS DAY), MATINS: NOCTURN 1: RESPONSORY 1:
R: In principio erat verbum, et verbum erat apud deum, et deus erat verbum. Hoc erat in principio apud deum.
fol. 2r
cognovistis me phillippe qui / videt me videt et
patrem al/leluya alleluya. {PS}. Magnificat.
Scl'or'am./ {Invitatory.} Laudate dominum. /
{In po. / Nocturn / antiphon.} Clamaverunt. /
Alleluya. {In ij. / Nocturn. / Antiphon. } Exal

fol. 2v
tabuntur. Alleluya. {ad cc amen.} / Ego sum.
Alleluya. {cc} Vos / sancti. {V} Constitues.
{V} Annun/tia ver {V}. Nimis honorati. {R}
Tanto tempore vobiscum

SS PHILIP AND JAMES, APOSTOLORUM.(MAY 1ST.), MATINS, RESPONSORY 1
[Tanto tempore vobiscum sum, et non] cognovistis me. Philippe, qui videt me videt et Patrem, alleluia. alleluia.
fol. 3r
Orietur stel/la ex iacob / et ex/urget homo de
israhel et confringet omnes du/ces alienigena

fol. 3v
rum. et erit y dumea pos/sessio euis. {V} De /
iacob erit qui domine/tur et perdat reliquias
ci/vitatis. et erit. {R} Reges tharsis et in su

FERIA 4 HEBD. 3 ADVENTUS: (ADVENT. 3RD WEEK, WEDNESDAY,) MATINS: NOCTURN 1: RESPONSORY 2
R: Orietur stella ex Jacob, et ex surget homo de Israel, et confringet omnes duces alienigenarum Et erit omnis terra possessio ejus. V: De Jacob erit qui dominabitur, et perdet reliquias civitatum. Et erit.

IN TEMPORE NATIVITAS: (IN CHRISTMASTIDE, GENERAL) MATINS: NOCTURN 2: RESPONSORY:
Reges Tharsis et insu[lae munera offerent.]

fol. 4r
delicta mea vel parentum me/orum necque
vindictam sumas / de peccatis meis. {PS}
Magnificat. / Scl'or'am. Amen. Omni tempore /
benedic deo et pete ab eo ut / vias tuas dirigat.
{PS} Magnificat.

fol. 4v
Scl'or'am.{R} Noli timere. {R} / Omni
tempore / benedic deo / et pete ab eo ut vias /
tuas dirigat. et omni tempore consili

DE TOBIA (SUMMER HISTORIES, FROM TOBIAS).
MAGNIFICAT ANTIPHON, 1ST VESPERS:
[Ne reminiscaris, Domine,] delicta mea vel parentum meorum, neque vindictam sumas de peccatis meis.

RESPONSORY 4:
Omni tempore benedic deo, et pete ab eo ut vias tuas dirigat, et omni tempore consili[a tua in ipso permaneant]

fol. 5r
bantur variis linguis apostoli./ {R} Magnalia
dei alleluya alleluya. {R}. Dum com/plerentur /
di/es pentecostes e

fol. 5v
rant omnes pariter / discipuli alleluya / et subito
factus est sonus de celo alleluya. Tamquam /
spiritus vehemens reple/vit total domum

DOM. PENTECOSTES (PENTECOST SUNDAY - WHITSUNDAY): MATINS, NOCTURN 1:
VERSE:
[Loque]bantur variis linguis apostoli.
RESPONSORY 1:
Magnalia dei alleluya alleluya.
RESPONSORY 2:
Dum complerentur dies Pentecostes, erant omnes pariter dicentes: Alleluia. Et subito factus est sonus de coelo, alleluya alleluya, Tamquam spiritus vehemens, replevit totam domum, [alleluia alleluia.]
fol. 6r
na vestra scripta sunt / in celis. {PS} Venite {In
p'o.n.a.} / In omnem t'r'a. {PS} Celi enar. / {In
ij. nocturn. antiphon.} Exaltabuntur. {ps}.
Con/fitebuntur. {ad. cc. an'.} Symon / iohannis
diligas me plus

fol. 6v
his tu scis domine qui/a amo te. {cc} Vos sci'.
{V} Con/stitu es. {V} . Annuntia verunt / celi.
{V} Nimis horati sunt. {R}. / Quem medici /
tis esse

COMM. APOSTOLORUM (COMMON FOR APOSTLES): INVITATORY:
[Gaudete et exsultate, quia nomi]na vestra scripta sunt in celis.

SS. PETRI, PAULI (JUNE 29TH): MATINS
V. Simon Joannis, diligis me plus his? Tu scis, Domine, quia amo te.

fol. 7r
Quis es iste. Scl'or'am {V} Ele/vata est
magnificencia tua. / {R} Super celos deus
alleluya alleluya./ {V} A summo celo egressi/o
eius. {R} Et occursus eius / usque ad summus
eius alleluya alle

fol. 7v
luya. {V} Exaltare domine in / virtute tua {R}
Cantabimus et / psallemus virtutes tua alleluya
alleluya. {R} / Post pas/sionem / suam per

ASCENSIO DOMINE (ASCENSION THURSDAY):
MATINS: RESPONSORY:
Elevata est magnificentia tua. [Alleluya alleluya]. Super celos Deus.
MATINS: NOCTURN 1
A summo caelo egressio ejus, et occursus ejus usque ad summum ejus
ANTIPHON:
Exaltare, domine, in virtute tua cantabimus et psallemus, alleluya.
RESPONSORY 1:
Post passionem suam per [dies quadraginta apparens eis loquens de regno Dei, alleluya: Et nubes suscepit eum ab oculis]
fol. 8r
Scl'or'am. Amen. Attingit sa/pientia ubique,
propter suam mundi tiam et niehil in qui /
natum in illam incurrit candor / est enim lucis
eterne et specu/lum sine macula. {P}
Magnificat.

fol. 8v
Scl'or'am. {adve.peras.Rm.} Aduersio / par.
{V} Elevatio manuum. {R} / Audi fi/li mi
disci/plinam patris tui et / ne dimittas legem

DE SAPIENTIA (SUMMER HISTORIES, FROM WISDOM): MATINS: ANTIPHON 10:
Attingit autem sapientia ubique propter suam [prudentiam], et nihil inquinatum in illam incurrit; candor est enim lucis aeternae, et speculum sine macula.

VERSE Elevatio manuum.
RESPONSORY:
Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas legem [matris tuae.]

fol. 9r
Multiplicati / sunt qui / tribulant me et di/cunt
non est salus illi in / deo eius. Exurge do/mine
salvum me fac

fol. 9v
deus meus. {V} / Circum dederunt me / canes
multi confilium / maligantium obsedit / me.
Exurge. {R} / Usque quo exaltabitur

DOM. DE PASSIONE (5TH SUNDAY OF LENT, PASSION SUNDAY): MATINS: RESPONSORY:
Multiplicati sunt qui tribulant me, et dicunt: Non est salus illi in Deo ejus. Exurge, Domine, salvum me fac, Deus meus.
VERSICLE: Circumdederunt me canes multi confilium maligantium obsedit me.
RESPONSORY: Usquequo exaltabitur [inimicus meus super me? Respice et exaudi me, Domine Deus meus.]
fol. 10r
nisi tu deus noster. {PS} / Magnificat.
Scl'or'am. {R.i.a.} / Vidi dominum / sedentem
super/ soluim excelsum et e/levatum et plena eac

fol. 10v
rat omnis terra maiesta/te euis. Et eaque / sub
ipso erant reple/bant templum. / {V}. Sera/phyn
stabant super illud / sex ale uni et sex ale al

DE PROPHETIS (SUMMER HISTORIES, FROM THE PROPHETS) MAGNIFICAT ANTIPHON, 1ST VESPERS:
Vidi Dominum sedentem super solium excelsum et elevatum, et plena erat omnis terra majestate ejus; et ea quae sub ipso erant replebant templum.
V. Seraphyn stabant super illud, sex ale uni et sex ale al[teri.]
fol. 11r
{Dm'ea in lxx Rium} Igitur. {V}. Eleva/tio {In
eu'g ut super I'uit'.] Venite exultemus domino
iubile/mus deo saluta/ri nostro. {PS} Venite./
{ad.cc.an.} Ite et vos in vineam

fol. 11v
meam et quod iustum erit da/bo vobis. {cc}
Domine miserere. / {Scl'or'ram.} {Ria} /
In principio fecit de/us celum et terraque / et
creavit in ea ho

DOM. SEPTUAGESIMAE (SEPTUAGESIMA SUNDAY, 6TH WEEK AFTER EPIPHANY), MATINS: ANTIPHONS:
Venite, exsultemus Domino, iubilemus Deo salutari nostro.
Ite et vos in vineam meam, et quod iustum fuerit dabo vobis.
MATINS: NOCTURN 1: RESPONSORY 1:
In principio fecit Deus coelum et terram, et creavit in ea ho[minem ad imaginem et similitudinem suam.]
fol. 12r
virque i'sa.m.{V} Priusquam / te formarem in
utero novi / te. {R} Et antequam exires / de
vulua1 sanctificavi te. {V} Ecce dedi verba
mea in ore tuo. / Ecce constitui te super gentes

fol. 12v
et regna. {V} Posuit os / meum dominus quaso
gladium a / cu tum. {R} In umbra manus / sue
protexit me. {Ria} Fuit homo / missus a

1This word bears no resemblence to ventre, and is rather mysterious and ambiguous.

S. JOANNIS BAPTISTAE: (JOHN THE BAPTIST, JUNE 24TH) 1ST NOCTURN: 1ST ANTIPHON:
Priusquam te formarem in utero novi te, et antequam exires de [ventre] sanctificavi te.
VERSE. Ecce dedi verba mea in ore tuo, ecce constitui te super gentes et regna.

3RD NOCTURN: 1ST ANTIPHON:
Posuit os meum Dominus [ut] gladium acutum, [sub] umbra manus suae protexit me.
VERSE: Fuit homo missus a [Deo, cui nomen Joannes erat.]

fol. 13r
{In eu'g. antiphon} Nubes lucida obum/bravit
eus et ecce vox de / nube dicens hic est filius /
meus dilectus in quo mi / chi bene complacuit.
{PS} Magnificat. Eoe. / {Invitatory} Quoniam
deus mag

fol. 13v
nus dominus et rex mag/nus super omnes deos.
{ps} Venite. {ad.cc.amen.} / Missus sum. {cc}
Deducant oc. / Tolle arma / tua pha

DOM. 2 QUADRAGESIMAE (2ND SUNDAY IN LENT) VESPERS: MAGNIFICAT ANTIPHON:
Ecce nubes lucida obumbravit eos, et [ ] vox de nube dicens: Hic est Filius meus dilectus in quo mihi bene complacuit.
MATINS: INVITATORY ANTIPHON:
Quoniam Deus magnus Dominus et rex magnus super omnes deos.
NOCTURN 1: RESPONSORIUM 1:
Tolle arma tua, pha[retram et arcum, et affer de venatione tua ut comedam, et benedicat tibi anima mea.]
fol. 14r
fortitudo eius et ibit mors / ante faciem eius.
{cc} Domine au/divi. Suscita's. Viam fecisti.
/ Scl'or'am. {V}. Dicite in nati/onibus {R} Quia
dominus regna/vit a ligno. {V} Torcular

fol. 14v
calcavit dominus. {R} Virgini / filie urda. {V}
Dabis / eis scutum cordis domine. {R} /
Laborem tuum que passus es cruce. / Cum
exalta ve/ritis filium

INVENTIO CRUCIS (FINDING OF THE CROSS, MAY 8TH): z
RESPONSORY:
Quia dominus regnavit a ligno.
Torcular calcavi [solus, et de gentibus non est vir mecum]
fol. 15r
O quam. {cc} Quis es iste. / {V} Panem celi
dedit eis. {R} Panem angelorum man/ducavit
homo. {V} Cibavit eos ex adipe frumen/ti. {R}
Et de petra in elle saturavit eos. {V} Edu/cas
panem de terra. {R} Et vinum letificet cor
homis. / Immolabit edum mul/titudo filiorum /
israbel ad vesperum pasce. Et

fol. 15v
edent carnes et a/zimos panes. {V} / Pasca
nostrum immola/tus est xpistus itaque
epu/lemur in azymis sinceritatis et veritatis. Et

CORPUS CHRISTI (BLESSED SACRAMENT, IN PENTECOST): MATINS:VERSICLES /
RESPONSORIES:
V: Panem Celi dedit eis.
R: Panem angelorum manducavit homo.
Cibavit eos ex adipe frumenti.
Educas panem de terra.
R: Immolabit edum multitudo filiorum Irael ad vesperam paschae: Et edent carnes et azymos panes.
V: Pascha nostrorum immolatus est Christus; itaque epulemur in azymis sinceritatis et veritatis. Et [edent].
fol. 16r
mo tua domine. {R} In se/cula seculorum
laudabunt / te. Domum tuam domine de/cet
sanctitudo. {R} In longitudine dierum. / Vidi
civi. {R} / tatem sanctam

fol. 16v
ierusalem novam . A deo / paratam et audi/vi
vocem de throno dicentem ecce tabernaculum /
dei cum hominibus. / Et habitabit cum il

IN DEDICATIONE ECCL. (DEDICATION OF A CHURCH): RESPONSORIES:
[Beati qui habitant in do]mo tua, Domine, in saecula saeculorum laudabunt te.
Domum tuam, Domine, decet sanctitudo in longitudine dierum.
Vidi civitatem sanctam Jerusalem novam [descendentem de coelo] a Deo paratam, et audivi vocem de throno dicentem: Ecce tabernaculam Dei cum hominibus, et habitabit cum il[lis].
fol. 17r
alleluya alleluya alleluya. {cc} / Domine
miserere. / Exaltare domine in virtute tu/a. {R}
Cantabimus et psallemus virtutes tuas {V} /
Memor fui nocte nominis

fol. 17v
tui domine. {R} Et custodivi le/gem tuam. {V}
Media noc/te surgebam ad confitendum / tibi.
{R} Super vidicia iusti / ficationis tue. {R}
Oomine ne inira

ASCENSIO DOMINE (ASCENSION THURSDAY): MATINS:
Exaltare domine in virtute tua.
R: Cantabimus et psallemus virtutes tuas.

DOM. PER ANNUM (SUNDAYS, FERIAL OFFICE):
Memor fui nocte nominis tui domine.
Media nocte surgebam ad confitendum tibi.

fol. 18r
potentes quoniam melius / est nobis mori in
bello / quam videre mala gentis no/stre et
sanctorum sicut fuerit / voluntas in celo sic
fi/at. {PS} Magnificat. Scl'or'am. {ad vs R}.

fol. 18v
Exaudiat dominus {Ria} / Adaperiat / domi/nus
cor vestrum in lege su/a et in preceptis su/is et
faciat pacem in di

DE MACHABAEIS (SUMMER HISTORIES, FROM MACCABEES): MATINS: ANTIPHON:
[Accingimini filii potentes, et estote parati pugnare in] potentes, quoniam melius est nobis more in bello quam videre mala gentis nostrae et sanctorum. Sicut fuerit voluntas in caelo, sic fiat.
RESPONSORY: Exaudiat Dominus [orationes vestras et reconcilietur vobis, nec vos deserat in tempore malo Dominus Deus vester]
V: Adaperiat Dominus cor vestrum in lege sua et in praeceptis suis, et faciat pacem in di[ebus nostris.]

Image Source: Histoirated initial 'T' from folio 13v.


Collections Focus Home | Library Home

© 2003, Brown University Library. All rights reserved.
Comments to: hay@brown.edu
This page was last updated on Wednesday, 01-Apr-2015 13:53:30 EDT .
You are the [an error occurred while processing this directive] visitor to this page since October 11, 2003.