^a tertio loco om. A

^b est labor :   labor est A, sed corrigit labor est : est labor adnotatio in exemplari mutinensi A

^c exanclanadus :   exanelandus A

^d ( alienae industriae :   aliene industrie A)

^e ( quae :   que A)

^f ( praestare :   esset prestare A)

^g ( praestitisse :   prestitisse A)

^h existimetur :   esset existimandum A

ⁱ habebunt ... accusarent :   erant habituri unde accusarent si me oderunt A

^j excusent :   excusarent A

^k Quoniam :   Quando A

^l erit :   erat A

^m deficiunt :   deficiant A

ⁿ si ... multi :   si et nostra etate mihi A

^o et ... mecum :   et ipsi si meam A

^p ( in paucarum :   impaucarum R)

^q ( suae doctrinae :   sue doctrine A)

^r ( philosophiae :   philosophie A)

^s At ... agnoscerem :   primum id fuit, in nullius verba iurare [ iurare , additum inter lineas supra iuratum , non correctum; iuratus Garin ] , sed se per omnes philosophiae magistros fundere omnes scedas excutere, omnes familias agnoscere. Vidi ad hoc munus necessarium esse non grecaemodo et latinae, sed hebraicae quoque atque chaldaicae et, cui nunc primum sub Mithridate Gulielmo harum linguarum interprete peritissimo insudare coepi, arabicae linguae cognitionem   P

^t ( quae :   que A)

^u ( quocumque :   quocunque A)

^v deferar :   devehar A

w Quare � hospes om. P

^x hoc observatum :   observatum hoc P

^y prorsus add. P

^z ( preterirent :   praeterirent P)

^aa lacunam habet A

^ab ( angustae :   anguste A)

ac potest om. P

^ad recte propriam :   propriam recte P

^ae selegisse :   se legisse A

^af omnes prius :   prius omnes P

^ag familiariter :   familiaritates P (approbat Bausi 1996, 107).

ah Nemo aut fuit olim aut post nos erit cui se totam dederit veritas comprehendam. Maior illius immensitas quam ut par sit ei humana capacitas add. P

^ai Adde quod :   Videas P

^aj ( caeteris :   ceteris A)

^ak quiddam :   quoddam  A  P

^al ( equabile :   aequabile P)

^am ( Egidio :   Aegidio P)

^an exactum :   examinatumtum P

^ao grande :   magnum P

^ap ( inconcusum :   inconcussum  A  P)

^aq atque :   et P

^ar ( Graecos :   Grecos A)

^as ( locuplex :   locuples  A  P)

^at ( Themistium :   Themistinm R)

^au ( Porphyrio :   Porphirio A,   Phorphirio R)

^av ( mysteria :   misteria A)

^aw privum :   primum  A  P,  sed corrigit primum : privum adnotatio in exemplari mutinensi A et privum legit Bausi in P

^ax ( prebet :   praebet P)

^ay ( Pretereo :   Praetereo P)

^az ( novitios :   novicios  A  P)

^ba ( Proclum :   Proculum R)

^bb ( Damascium :   Damascum R)

^bc lacunam habet A

^bd ( simbolum :   symbolum P)

^be secta :   haeresis P (praefert Bausi 1996, 107)

^bf ( quae :   que A)

^bg ea om. P

^bh Sane hoc veritatis privilegio, ut vinci nesciat et contorta in eam spicula [  Sunt haec veritatis privilegia, ut vinci nesciat et coniecta contra spicula  Garin ]   in auctores redeant  add. P

^bi ( omnigenae doctrinae :   omnigene doctrine A)

^bj ( multifariae :   multifarie A)

^bk discussione :   discussionae R

^bl ( philosophiae :   philosophie A)

^bm ille :   illae R

^bn ( Thomae :   Thome A)

^bo ( Graecorum :   Grecorum A)

^bp Quando :   Ferme enim P

^bq ( Graecos :   Grecos  A  P)

^br ( Graecis :   Grecis  A  P)

^bs latinos erasum add. P

^bt ( philosophandi :   philosophanndi R)

^bu sacras omnino litteras et mysteria secretiora ab hebreis primum atque chaldeis, tum a grecis petere necessarium. Reliquas artes et omnifariam philosophiam cum grecis arabes partiuntur. Quos qui non adit, qui in illis progrediatur? Quando permulti hique pretiosiores eorum libri ad nostros nullo interprete pervenerunt, et horum qui pervenerunt tum plures inverterunt potius quam converterunt illi interpretes, tum certe omnibus eam caliginem obscuritatis offunderunt, ut quae apud suos facilia, nitida et expedita sunt, apud nos scrupea facta, fusca, laciniosa studiosorum conatum eludant plurimum atque frustrentur add. P

^bv ( Peripateticis :   Peripatheticis A)

^bw asymboli :    a simboli A,   a Symboli R

^bx ( ingenerosum :   in generosum R)

^by ( nostrae industriae :   nostre industrie A)

^bz viam :   vitam A

^ca ( praecluserint :   precluserint A)

^cb effaeta :   effecta A, sed c delet adnotatio in exemplari mutinensi A

^cc ( naturae :   nature A)

^cd ( infecundam :   in fecundam R)

^ce ( praeter :   preter A)

^cf ( Pythagorae :   Pithagore A)

^cg ( mysteriis :   misteriis A)

^ch ( Graecos :   Grecos A)

^ci ( praestaret :  prestaret
A)

^cj Achademicis :   Achademias A, sed corrigit Achademias : Achademicis adnotatio in exemplari mutinensi A

^ck non om. A, sed non add. adnotatio in exemplari mutinensi A

^cl ( Thomae :   Thome A)

^cm ( Avicennae :   Avicenne A)

^cn ( quae :   que A)

^co cum :   tum A

^cp ( septuaginta :   lxx   A)

^cq physica :   philosophica A, sed corrigit philosophica : physica adnotatio in exemplari mutinensi A

^cr ( methaphysica :   methaphisica  A,  R)

^cs ( quae :   que A)

^ct quod ... manifestum om. A

^cu ratione :   rationem A, sed corrigit rationem : ratione adnotatio in exemplari mutinensi A

^cv ( quae :   que A)

^cw Patres om. A

^cx ( in primis :   inprimis R)

^cy et om. A

^cz ( haec :   hec A)

^da sint :   sunt A

^db ( praeter :   preter A)

^dc ( Aglaophemo :   Aglaopheno R)

^dd ( a Philolao :   Aphilolao R)

^de ( quae :   que A)

^df ( Epinomide :   Epimonide R)

^dg ( praecipuam :   precipuam A)

^dh ( sententiae :   sententie A)

^di ( Quae :   Que A)

^dj ( in primis :   imprimis R)

^dk Illam ergo :   Hanc ego A

^dl ( quae :   que A)

^dm ( lxx :   septuaginta A)

^dn ( quae :   que A)

^do ( physicas :   phisicas A)

^dp ( philosophiae :   philosophie A)

^dq ( magiae :   magie  A  R)

^dr lacunam habet A

^ds lacunam habet A

^dt sapientiam :   sententiam , sed corrigit sententiam : scientiam adnotatio in exemplari mutinensi A

^du ( Porphyrius :   Porphirius A)

^dv ( immo ymmo A)

^dw Patres om. A

^dx ( religio :   relligio R)

^dy ( sapientes :   sepientes R)

^dz ( caelestium :   celestium A)

^ea ( studiosae :   studiose A R)

^eb ( haec :   hec A)

^ec ( haec :   hec A)

^ed predicaverunt :   predicarunt R

^ee ( haec :   hec A)

^ef quem forte creditis :   qui forte creditur A

^eg ( mundanae reipublicae :   mundane reipublice A)

^eh ( mysteria :   misteria A)

^ei ( Baconem :   Bachonem A)

^ej et tempestate nostra vidi Antonium Cronicum, quamquam in maximis agendis tractandisque rebus occupatissimus, que illius tamen est ingenii sublimitas et elegantia, ut omnes alias liberales artes, ita hanc quoque pulcherrime attigisse  add. A

^ek ( naturae :   nature A)

^el esse om. A

^em ( haec :   hec A)

^en ( scientiae :   scientie A)

^eo ( haec :   hec A)

^ep ( naturae :   nature A)

^eq ( Haec :   Hec A)

^er ( naturae :   nature A)

^es ( Haec :   Hec A)

^et ( Graeci :   Greci A)

^eu lacunam habet A

^ev ( adhibens :   adibens R)

^ew ( quae :   que A)

^ex lacunam habet A

^ey ( naturae :   nature A)

^ez ( arcanisque :   archanisque A)

^fa ( caelo :   celo A)

^fb ( superiorum :   superioum R)

^fc ( haec :   hec A)

^fd ( praecipue :   precipue A)

^fe ( haec :   hec A)

^ff ( quae :   que A)

^fg exploraverimus :   explicaverimus , sed corrigit explicaverimus : exploraverimus adnotatio in exemplari mutinensi A

^fh ( caeli :   celi A)

^fi ( gloriae tuae :   glorie tue A)

^fj ( haec :   hec A)

^fk haec :   hic , sed corrigit hic : hec adnotatio in exemplari mutinensi A

^fl ( scio :   sio R)

^fm scio esse :   sunt A

^fn ( saepe :   sepe A)

^fo ( quae :   que A)

² Propertius, Elegiae , II. 10. 5-6 (p. 71 Fedeli): si deficiant uires, audacia certe / laus erit: in magnis et uoluisse sat est .

³ cfr. Cicero, De oratore , III. 32. 129 (p. 478 Wilkins): sed hic (scil. Leontinus Gorgias ) in illo ipso Platonis libro (scil. Gorgias ) de omi re, quaecumque in disceptationem questionemque vocetur, se copiosissime dicturum esse profitetur; isque princeps ex omnibus ausus est in conventu poscere qua de re quisque vellet audire .

⁴ Horatius, Epistulae , I. 1. 14 (p. 251 Shackleton Bailey): nullius addictus iurare in verba magistri .

⁵ Horatius, Epistulae , I. 1. 15 (p. 251 Shackleton Bailey): quo me cumque rapit tempestas, deferor hospes .

⁶ De vita Aristotelis , p. 428 Rose: houtô philoponôs sunên Platôni hôs tên oikian autou anagnôstou oikian prosagoreuthênai .

⁷ Plato, Epistula VII , 341 d : hrêton gar oudamôs estin hôs alla mathêmata, all'ek pollês sunousias gignomenês peri to pragma auto kai tou suzên exaiphnês, hoion apo puros pêdêsantos exaphthen phôs, en têi psuchêi genomenon auto heauto êdê trephei .

⁸ Cfr. De civitate Dei , VIII, 11 (p. 336, 26-29 Dombart-Kalb I): mirantur autem quidam nobis in Christi gratia sociati, cum audiunt vel legunt Platonem de Deo ista sensisse, quae multo congruere veritati nostrae religionis agnoscunt ; IX. 1 (p. 368, 29-30 Dombart-Kalb I): hoc Platonici, praecipui philosophorum ac nobilissimi, sentiunt ; VIII. 5 (p. 327, 1-2 Dombart-Kalb I) nulli nobis quam isti [scil. Platonici ] propius accesserunt ; VIII, 9 (p. 334, 4-13 Dombart-Kalb I): quicumque [...] sive Platonici accomodatius nuncuperentur [...] hoc viderint ac docuerint: eos omnes ceteris anteponimus eosque nobis propinquiores fatemur ; VIII. 10 (p. 336, 8-16, Dombart-Kalb I): Heac itaque causa est cur istos caeteris praeferamus, quia, cum alii philosophi ingenia sua studiaque contriverint in requirendis rerum causis, et quinam esset modus discendi atque vivendi, isti Deo cognito repererunt ubi esset et causa constitutae universitatis et lux percipiendae veritatis et fons bibendi felicitatis. Sive ergo isti Platonici sive quicumque alii quarumlibet gentium philosophi de Deo ista sentiunt, nobiscum sentiunt ; VIII. 12 (p. 339, 14-17 Dombart-Kalb I): recentiores philosophi nobilissimi, quibus Plato sectandus placuit, noluerint se dici Peripateticos aut Academicos, sed Platonicos ; nec non Contra Academicos , III. 20. 43 (p. 71, 23-24 Green): apud Platonicos me interim, quod sacris nostris non repugnet, reperturum esse confido .

⁹ Cfr. Gellius VII. xiii. 1-2 (p. 267, 4-8 Marshall): Factitatum observatumque hoc Athenis est et ab his, qui erunt philosopho Tauro iunctiore: cum domumsuam nos vocaret, ne omnino, ut dicitur, immunes et asymboli veniremus, coniectabamus ad cenulam non cuppedias ciborum, sed argutias quaestionum .

¹⁰ Seneca, Ad Lucilium epistulae morales , 33 (iv. 4). 7 (p. 95, 6-12 Reynolds I) : Certi profectus viro captare flosculos turpe est et fulcire se notissimis aut paucissimis vocibus et memoria stare: sibi iam innitatur. Dicat ista, non teneat; turpe est enim seni aut prospicienti senectutem ex commentario sapere. �Hoc Zenon dixit': tu quid? �Hoc Cleanthes': tu quid ? Quousque sub alio moveris ? impera et dic quod memoriae tradatur, aliquid de tuo profer .

¹¹ Boethius, In librum Aristotelis Peri hermêneias commentarii. Secunda editio , II c. 3 (p. 80, 1-6 Meiser): his peractis non equidem contempserim Aristotelis Platonisque sententias in unam quodammodo revocare concordiam eosque non ut plerique dissentire in omnibus, sed in plerisque et his in philosophia maximis consentire demonstrem .

¹² Cfr. Simplicius, In Aristotelis Categorias commentarium , Prooem. (p. 7, 29-32 Kalbfleisch): dei de oimai kai tôn pros Platôna legomenôn autô mê pros tên lexin apobleponta monon diaphrônian tôn philosophôn katapsêphizesthai, all'eis ton noun aphorônta tên ev tois pleistois sumphônian autôn anicheuein ; nec non Id. , In Aristotelis Physicorum libros commentaria , VIII. 5 [Arist. p. 258 b 4] (p. 1249, 12-13 Diels II): hôste ou peri pragma nun, alla peri onoma tois philosophois estin hê diaphora, hôsper kai en tois pleiosi tôn allôn , atque Id. , In Aristotelis De caelo commentaria , III. 7 [Arist. p. 306 a 1] (p. 640, 27-29 Heiberg): hoper de pollakis eiôtha, kai nun eipein kairos, hoti ou pragmatikê tis esti tôn philosophôn diaphônia .

¹³ Cfr. Augustinus, Contra Academicos , III. 19. 42, (p. 70, 28-31 Green): non defuerunt acutissimi et sollertissimi viri qui docerent d isputationibus suis Aristotelem ac Platonem ita sibi concinere, ut imperitis minusque attentis dissentire videantur .

¹⁴ Cfr. Proclus, In primum Euclidis Elementorum libri commentarii , Prologus, I (p. 22, 9-16 Friedlein): dio kai ho Platôn polla kai thaumasta dogmata peri theôn dia tôn mathêmatikôn eidôn hêmas anadidaskei kai hê tôn Puthagoreiôn philosophia parapetasmasi tou tois chrômenê tên mustagôgian katakruptei tôn theiôn dogmatôn. toioutos gar kai ho hieros sumpas logos kai ho Philolaos en tais Bakchais kai holos ho tropos tês Puthagorou peri theôn huphêgêseôs ; Id., Theologia Platonica , I. 5 (pp. 25, 24 - 26, 4 Saffrey-Westerink I) : dei de hekasta tôn dogmatôn tais Platônikais archais apophainein sumphôna kai tais tôn theologôn mustikais paradosesin; hapasa gar hê par'Hellêsi theologia tês Orphikês esti mustagôgias ekgonos, prôtou men Puthagorou para Aglaophêmou ta peri theôn orgia didachthentos, deuterou de Platônos hypodeixamenou tên pantelê peri toutôn epistêmên ek te tôn Puthagoreiôn kai tôn Orphikôn grammatôn ; Iamblichus, De vita Pythagorica , 146 (p. 60, 1-9 Deubner): dêloutai dê dia tou hierou logou toutou [ê peri theôn logou, epigraphetai gar amphoteron] kai tis ên ho paradedôkôs Puthagorai ton peri theôn logon. legei gar: �<logos> hode peri theôn Puthagora tô Mnêmarchô, ton exemathon orgiastheis en Libêthrois tois Thraikiois, Aglaophamô telesta metadontos, hôs ara Orpheus hô Kalliopas kata to Paggaion oros hupo tas matros pinustheis epha, tan arithmô ousian aidion emmen archan promathestatan tô pantos ôranô kai gas kai tas metaxu phusios, eti de kai theiôn <anthrôpôn>kai theôn kai daimonôn diamonas hrizan.' ek dê toutôn phaneron gegonen hoti tên arithmôi hôrismenên ousian tôn theôn para tôn Orphikôn parelaben ; nec non Aristoteles, Metaphysica , I. 5. 985 b 23 - 986 a 3 (pp. 13-14 Jaeger): hoi kaloumenoi Puthagoreioi tôn mathêmatôn hapsamenoi prôtoi tauta te proêgagon, kai entraphentes en autois tas toutôn archas tôn ontôn archas ôiêthêsan einai pantôn [...] eti de tôn harmoniôn en arithmois horôntes ta pathê kai tous logous; epei dê ta men alla tois arithmois ephaineto tên phusin aphômoiôsthai pasan, hoi d'arithmoi pasês tês phuseôs prôtoi, ta tôn arithmôn stoicheia tôn ontôn stoicheia pantôn hupelabon einai, kai ton holon ouranon harmonian einai kai arithmon .

¹⁵ Plato, Epinomis , 976 d - e : alla mên dei phanênai ge tina epistêmê hên echôn sophos gignoit'an ho sophos ontôs ôn kai mê monon doxazomenos . [...] Mia gar hôs eipein pros mian hê ton arithmon dousa panti tôi thnêtôi genei tout'an draseien; theon d'auton mallon ê tina tuchên hêgoumai donta hêmin sôizein hêmas .

¹⁶ Ibid., 978 b-c : iômen dê skepsomenoi pros tout' auto, pôs emathomen arithmein. phere: to gar hen dê kai duo gegone pothen hêmin hôst'ennoêsai, phusin tautên echousin ek tou pantos pros to dunatous ennoein einai; pollois de allois au tôn zôiôn oud'eis auto touth'hê phusis paragegonen, hôste mathein dunatois einai para tou patros arithmein, para d'hêmin tout'auto prôton enôikisen ho theos, hôste hikanois einai deiknumenon sunnoein, epeit'edeixen kai deiknusin .

¹⁷ Aristoteles, Problemata , XXX. 6. 956 a 11-13 (p. 38 Louis III) : dia ti anthrôpôi pisteon mallon ê allô zôiôi; poteron hôsper Platôn Neoklei apekrinato, hoti arithmein monon epistatai tôn allôn zôiôn;

¹⁸ Plato, Respublica , 525 c : Prosêkon dê to mathêma an eiê, ô Glaukôn, nomothetêsai kai peithein tou smellontas en têi polei tôn megistôn methexein epi logistikên ienai kai anthaptesthai autês mê idiôtikôs, all'heôs an epi thean tês tôn arithmôn phuseôs aphikôntai têi noêsei autêi, ouk ônês oude praseôs charin hôs emporous ê kapêlous meletôntas, all'heneka polemou te kai autês tês psuchês hraistônês metastrophês apo geneseôs ep'alêtheian te kai ousian .

¹⁹ Porphyrius, De abstinentia , IV. 16. 1 (p. 25 Patillon; p. 253, 12-15 Nauck): para ge mên tois Persais hoi peri to theion sophoi kai toutou therapontes magoi men prosagoreuontai .

²⁰ Plinius, Naturalis historia , 30. 1 (p. 420, 1 - 3, Mayoff IV): eo ipso quod fraudolentissima artium plurimum in toto terrarum orbe plurimisque saeculis valuit ; ibid., 30. 2 (p. 420, 6 - 7, Mayoff IV): natam primum e medicina nemo dubitabit ac specie salutari inrepsisse velut altiorem sanctioremque medicinam .

²¹ Id., Naturalis historia , 30. 9 (p. 422, 15 - 17, Mayoff IV): quamquam animadverto summam litterarum claritatem gloriamque ex ea scientia antiquitus et paene semper petitam .

²² Id., Naturalis historia , 30. 9 (pp. 422, 17 - 423, 4 Mayoff IV): Certe Pythagoras, Empedocles, Democritus, Plato ad hanc discendam navigavereexiliis verius quam peregrinationibus susceptis, hanc reversi praedicavere, hanc in arcanis habuere .

²³ Cfr. Plato, Charmides , 158 b - c : ei men soi êdê parestin sôphrosunê kai ei sôphrôn hikanôs, ouden eti soi dei oute tôn Zalmoxidos oute tôn Abaridos tou Hyperboreou epôidôn .

²⁴ Plinius, Naturalis historia , 30. 3 (p. 420, 16-17 Mayoff IV): sine dubio illic orta in Perside a Zoroastre, ut inter auctores convenit .

²⁵ Id., Naturalis historia , 30. 8 (p. 422,12-13 Mayoff IV): diligentiores paulo ante hunc [i.e. Osthanen ] ponunt Zoroastren alium Proconnensium.

²⁶ Cfr. Apuleius, Apologia , XXVI. 1-2 (p. 32 Vallette) : auditisne magian, qui eam temere accusatis, artem esse dis immortalibus acceptam, colendi eos ac venerandi pergnaram, piam scilicet et divini scientem, iam inde a Zoroastre et Oromaze auctoribus suis nobilem .

²⁷ Plato, Alcibiades I , 121 e - 122 a : dis hepta de genomenon etôn ton paida paralambanousin hous ekeinoi basileious paidagôgous onomazousin; eisi de exeilegmenoi Persôn hoi aristoi doxantes en hêlikiai tettares, ho te sophôtatos, kai ho dikaiotatos kai ho sôphronestatos kai ho andreiotatos. hôn ho men mageian te didaskei tên Zôroastrou tou Hôromazou; estin de touto theôn therapeia; didaskei te kai ta basilika .

²⁸ Id., Charmides , 156 c - 157 a : ek dê toutou tou logou diaitais epi pan to sôma trepomenoi meta tou holou to meros epicheirousin therapeuein te kai iasthai [...]. elegen de ho Thraix houtos hoti tauta men [iatroi] hoi Hellênes, ha nundê egô elegon, kalôs legoien: alla Zalmoxis, ephê, legei ho hêmeteros basileus, theos ôn, hoti hôsper ophthalmous aneu kephalês ou dei epicheirein iasthai oude kephalên aneu sômatos, houtôs oude sôma aneu psuchês [...]. therapeusthai de tên psuchên ephê, ô makarie, epôidais tisin; tas d'epôidas tautas tous logous einai tous kalous; ek de tôn toioutôn logôn en tais psuchais sôphrosunên eggignesthai, hês eggenomenês kai parousês hraidion êdê einai tên hugieian kai têi kephalêi kai tôi allôi sômati porizein .

²⁹ Cfr. Apuleius, Apologia , XC. 6 (p. 107 Vallette) : si quamlibet modicum emolumentum probaveritis, ego ille sim Carmendas vel Damigeron vel � his � Moses vel I[oh]annes vel Apollobex vel ipse Dardanus vel quicumque alius post Zoroastren et Hostanen inter magos celebratus est .

³⁰ Cfr. Plinius, Naturalis historia , 30. 5 (p. 421, 9-12 Mayoff IV): maxime tamen mirum est, in bello Troiano tantum de arte ea silentium fuisse Homero tantumque operis ex eadem in Ulixis erroribus, adeo ut vel totum opus non aliunde constet .

³¹ Cfr. Id., Naturalis historia , 30. 3-4 (p. 420, 18-22 Mayoff IV): Eudoxus, qui inter sapientiae sectas clarissimam utilissimamque eam intelligi voluit, Zoroastren hunc sex milibus annorum ante Platonis mortem fuisse prodidit; sic et Aristoteles. Hermippus, qui de tota ea arte diligentissime scripsit et viciens milia versuum a Zoroastre condita indicibus quoque voluminum eius positis explanavit, praeceptorem, a quo institutum diceret, tradidit Agonacen, ipsum vero quinque milibus annorum ante Troianun bellum fuisse .

³² Cfr. Plotinus, Enneades , IV. 4 <21>. 40 (p. 136, 1-9 Henry-Schwitzer II): tas de goêteias pôs; ê têi sumpatheiai, kai tôi pephukenai sumphônian einai homoiôn kai enantiôsin anomoiôn, kai têi tôn dunameôn tôn pollôn poikiliai eis hen zôion suntelountôn. kai gar mêdenos mêchanômenou allou polla helketai kai goêteuetai; kai hê alêthinê mageia hê en tôi panti p h i l i a kai to n e i k o s au. kai ho goês ho prôtos kai pharmakeus houtos estin, hon katanoêsantes anthrôpoi ep'allêlois chrôntai autou tois pharmakois kai tois goêteumasi .

³³ Cfr. Porphyrius, Vita Plotini , 10. 33-38 (p. 17 Henry-Schwitzer I) : Philothutou de gegonotos tou Ameliou kai ta hiera kata noumêniankai tas heortas ekperiionto kai pote axiountos Plôtinon sun autôi paralabein ephê: «ekeinous dei pros eme erchesthai, ouk eme pros ekeinous». Touto de ek poias dianoias houtôs emegalêgorêsen, uot'autoi suneinai dedun metha out'autov eresthai etolmêsamen .

³⁴ Cfr. Plinius, Naturalis historia , 20. 1 (p. 302, 14-18 Mayoff III): Pax secum in his aut bellum naturae dicetur, odia amicitiaeque rerum surdarum ac sensu carentium et, quo magis miremur, omnia ea hominum causa. Quod Graeci sympathiam et antipathiam appellavere quibus cuncta constant ; et , 37. 59 (p. 406, 13-15 Mayoff V): Nunc quod totis voluminibus his docere conati sumus de discordia rerum concordiaque, quam antipathian Graeci vocavere ac sympathian ; nec non Plotinus, Enneades , IV. 4 (21), 40 (p. 136, 9 - 137, 20 Henry-Schwitzer II): kai gar, hoti eran pephukasi kai ta eran poiounta helkei pros allêla, alkêi erôtikês dia goêteias technês gegenêtai, prostithentên epaphais phuseis alla allois sunagôgous kai egkeimenon echousas erôta; kai sunaptousi de allên psuchên allêi, hôsper an ei phuta diestêkota exapsamenoi pros allêla. Kai tois sch masi de proschrôntai dunameis echousi, kai hautous schêmatizontes hôdi epagousin ep'autous apsophêti dunameisen heni ontes eis hen. Epei exô ge tou pantos ei tis hupothoito ton toiouton, out'an helxein out'an katagagoi epagôgais ê katadesmois; alla nun, hoti mê hoion allachou agei, echei agein eidôs hopêi ti en tôi zôiôi pros allo agetai .

³⁵ Cfr. Horatius, Epodi , 2. 9-10 (p. 28 Mankin): adulta uitium propagine / altas maritat populos ; Id., Epistulae , I. 16. 3 (p. 278 Shackleton Bailey): amicta vitibus ulmo ; Vergilius, Georgica , 1. 2 (p. xix Mynors): ulmisque adiungere uitis ; et 2. 221 (p. xliii Mynors): laetis intexet uitibus ulmos ; Id., Eclogae , II. 70 (p. 7 Clausen): semiputata tibi frondosa uitis in ulmo est ; Ovidius, Metamorphoses , X. 100 (p. 233 Anderson): amictae vitibus ulmi .

³⁶ Isaias , VI. 3 : plena est omnis terra gloria eius ; cfr. Habacuc , III. 3 : operuit caelos gloria eius, et laudis eius plena est terra .